Μαθησιακά Αποτελέσματα
Η κατανόηση της σημειολογίας ως θεωρητική αλλά και ως πρακτική ερμηνεία κάθε αισθητού και εν προκειμένω κάθε ορατού σημείου. Η κατανόηση της βασικής λειτουργίας του σημείου – η σημείωση – ως διαλεκτική μεταξύ σημαίνοντος και σημαινόμενου ώστε να είναι σε θέση οι σπουδαστές να αναλύουν σημειολογικά αρχικά απλές και έπειτα σύνθετες διεργασίες επικοινωνίας. Να εμβαθύνουν οι σπουδαστές στους θεωρητικούς προβληματισμούς της σημειολογίας ώστε να κρίνουν ή ακόμη και να ορίζουν οι ίδιοι το αξιακό-ερμηνευτικό πλαίσιο εντός του οποίου διεξάγεται η εκάστοτε σημειολογική ανάλυση.
Γενικές Ικανότητες
- Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις.
- Λήψη αποφάσεων.
- Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα.
- Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου.
- Αυτόνομη εργασία.
- Εργασία σε διεθνές περιβάλλον.
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής.
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.
Περίγραμμα
Η κατανόηση των βασικών αρχών της σημειολογίας καθώς και των στοιχείων που δομούν τη σημειολογική προσέγγιση. Η σημειολογική θεωρία στο πεδίο της εικόνας. Η εμβάθυνση στη σημειολογική προσέγγιση και επισήμανση της σημασίας της για την οριοθέτηση και κατανόηση της εμπειρίας της πραγματικότητας, όπως αυτή προκύπτει ως εικόνα. Η κατανόηση του σημειολογικού τρόπου δόμησης αλλά και αποδόμησης της εμπειρίας. Ο αναστοχασμός επί της θέσης του καλλιτέχνη-δημιουργού εντός του σύγχρονου πολιτισμού, σημειολογικά ιδωμένου, όσον αφορά τη δυνατότητα του να παράγει εικαστικό έργο.
Πέρα από την εισαγωγή στις βασικές έννοιες της σημειολογίας, συζήτηση του εύρους της σημειολογικής προσέγγισης καθώς και του πολυποίκιλου αντικειμένου της. Ανάλυση των φιλοσοφικών, πολιτικών, ψυχολογικών, κοινωνικών και υπαρξιακών προαπαιτούμενων της σημειολογικής θεωρίας όπως και του αντίκτυπου αυτών στο αποτέλεσμα της σημειολογικής ανάλυσης της εικόνας. Μέσω της σημειολογικής προσέγγισης το μάθημα επιδιώκει να θίξει έναν αριθμό τυπικών πλαισίων αντίληψης της πραγματικότητας, εστιάζοντας στις εννοιολογικές πολικότητες του αυθεντικού και της αναπαράστασης, της ομοιότητας και της διαφοράς, της αλήθειας και του μύθου. Σημειολογική προσέγγιση και συζήτηση της θέσης του δημιουργού εντός του σύγχρονου, μοντέρνου/μεταμοντέρνου πολιτισμικού γίγνεσθαι. Συζήτηση και εφαρμογή της θεωρίας σε παραδείγματα από τον χώρο της τέχνης και των ΜΜΕ.
Συνιστώμενη Βιβλιογραφία
- Ελληνική Σημειωτική Εταιρία. Άνθρωπος ο Σημαίνων, τόμοι Ι & II. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 1996.
- Ζωΐδης, Ευάγγελος. Βλέπω: Θέματα Σημειολογίας της Εικόνας. Αθήνα: Ίων, 2008.
- Μπαμπινιώτης, Γεώργιος. Θεωρητική Γλωσσολογία. Αθήνα, 1998.
- Πλάτων. Κρατύλος. Αθήνα: Πόλις, 2001.
- Baldwin, Jonathan & Lucienne Roberts. Visual Communication. From Theory to Practice. Lausanne: AVA Publishing, 2006.
- Barthes, Roland. Εικόνα – Μουσική – Κείμενο. Αθήνα: Πλέθρον, 1997.
- Barthes, Roland. Ο Φωτεινός Θάλαμος. Σημειώσεις για τη Φωτογραφία. Αθήνα: Ράππα/Κέδρος, 1984.
- Barthes, Roland. L’aventure sémiologique. Paris: Points, 2015.
- Freud, Sigmund. Η Ερμηνεία των Ονείρων. Αθήνα: Επίκουρος, 1993.
- Ricoeur, Paul. Η Ζωντανή Μεταφορά. Αθήνα: Κριτική, 1996.
- Saussure, Ferdinand de. Μαθήματα Γενικής Γλωσσολογίας. Αθήνα: Παπαζήσης, 1979.